Mục lục
Đây là lộ trình ôn thi vào lớp 10 chuyên Hóa do thầy Lâm Mạnh Cường tổng hợp và chia bài dạy tại lớp offline TPHCM và các khóa học online. Thầy đã dựa trên kinh nghiệm thi chuyên Hóa, luyện thi chuyên Hóa, quan sát kỳ thi và đề tuyển sinh lớp 10 chuyên Hóa nhiều năm qua. Quý phụ huynh và các em học sinh tham khảo để định hướng ôn tập cho đúng, đủ, không học lan man.
Bài viết này tổng hợp thông tin về cách tổ chức thi, tóm tắt nội dung Hóa chuyên bậc THCS cần chuẩn bị và kế hoạch ôn tập cho kỳ thi vào lớp 10 chuyên Hóa của 5 trường chuyên tại TPHCM gồm:
• Phổ thông Năng khiếu
• THPT chuyên Lê Hồng Phong
• THPT chuyên Trần Đại Nghĩa
• THPT chuyên Lê Quý Đôn
• THPT chuyên Hùng Vương
(Các trường chuyên ngoài TPHCM có thể khác)
Tổ chức thi tuyển sinh vào lớp 10 chuyên tại TPHCM
• Chỉ có 3 trường tuyển sinh cả nước (có tỉ lệ chọi cao hơn) gồm: Phổ thông Năng khiếu, THPT chuyên Lê Hồng Phong, THPT chuyên Trần Đại Nghĩa. Còn 2 trường THPT chuyên Lê Quý Đôn và THPT chuyên Hùng Vương tuyển sinh trong TPHCM.
• Trường Phổ thông Năng khiếu thi đề riêng do không thuộc Sở GD&ĐT TPHCM mà thuộc ĐHQG TPHCM. Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 riêng của trường Phổ thông Năng khiếu diễn ra sớm hơn (cuối tháng 5).
• Cả 4 trường chuyên còn lại gồm THPT chuyên Lê Hồng Phong, THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, THPT chuyên Lê Quý Đôn và THPT chuyên Hùng Vương thi chung một đề. Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 chung do Sở tổ chức diễn ra muộn hơn (đầu tháng 6).
Nội dung ôn tập thi vào lớp 10 chuyên Hóa
Các bài học này được thầy Lâm Mạnh Cường sắp xếp, biên soạn cho lớp học thêm của thầy nên sẽ khác với nội dung trên trường và trung tâm khác nhưng vẫn bám sát chương trình mới của Bộ GD&ĐT. Thầy đã thiết kế chương trình học phù hợp để ôn luyện cho kỳ thi vào lớp 10 chuyên Hóa trong TPHCM, dành cho kỳ thi riêng của trường Phổ thông Năng khiếu và cả kỳ thi chung của Sở GD&ĐT TPHCM. Trước đây 2 kỳ thi này có khác khau lớn nhưng sau khi đổi mới chương trình (từ năm 2025) thì không còn quá khác biệt. Kỳ thi của Phổ thông Năng khiếu có xu hướng nặng lý thuyết hàn lâm hơn, còn kỳ thi của Sở có xu hướng nặng tính toán thực tế hơn. Cả 2 kỳ thi này đều yêu cầu khung kiến thức hóa học chung như sau:
PHẦN 1: NỀN TẢNG HÓA HỌC (phần Hóa trong môn KHTN 6, 7, 8)
Bài 1: Nguyên tử, phân tử và mol
– Chất: Phân biệt đơn chất, hợp chất, hỗn hợp, nguyên tố, tách chất
– Nguyên tử: Cấu tạo nguyên tử, số khối, ký hiệu nguyên tử, đồng vị, mô hình nguyên tử
– Số mol: Khái niệm mol, khối lượng mol, khối lượng nguyên tử, khối lượng phân tử
– Bảng tuần hoàn: Ô nguyên tố, nhóm, chu kỳ, quy luật tuần hoàn của nguyên tố
Bài 2: Hóa trị và công thức hóa học
– Công thức hóa học: Khái niệm công thức hóa học, công thức đơn chất, công thức hợp chất
– Hóa trị: Định nghĩa hóa trị, hóa trị phổ biến, quy tắc hóa trị, xác định hóa trị từ công thức hóa học
– Bảng hóa trị: Nguyên tố, nhóm nguyên tử phổ biến, lập công thức hóa học từ hóa trị
– Tỉ lệ nguyên tử trong hợp chất: Chuyển đổi giữa tỉ lệ khối lượng và tỉ lệ số lượng
Bài 3: Phân loại, danh pháp và chuyển hóa vô cơ
– Phân loại chất vô cơ: Oxide, acid, base, muối
– Danh pháp vô cơ: Oxide, acid, base, muối và các hợp chất cộng hóa trị khác
– Chuyển hóa vô cơ: Chuyển trạng thái, các quy luật phản ứng cơ bản
Bài 4: Phản ứng hóa học
– Phương trình phản ứng: Quy tắc viết, cân bằng phương trình
– Tính toán hóa học cơ bản: Chuyển hóa giữa mol, khối lượng, thể tích
– Hiệu suất phản ứng: Từ chất ban đầu đến sản phẩm và ngược lại
Bài 5: Dung dịch và nồng độ
– Phân loại hỗn hợp: Dung dịch, huyền phù, nhũ tương
– Nồng độ: Nồng độ phần trăm, nồng độ mol
– Độ tan: Khái niệm, sự thay đổi độ tan khi thay đổi nhiệt độ, kết tinh
PHẦN 2: HÓA HỌC VÔ CƠ (Hóa 9 chuyên)
Bài 6: Phản ứng oxi hóa–khử
– Số oxi hóa: Quy tắc tính số oxi hóa
– Cân bằng phương trình phản ứng oxi hóa–khử: Bằng phương pháp thăng bằng electron
Bài 7: Kim loại
– Dãy hoạt động hóa học của kim loại: Thứ tự, cách dùng
– Phản ứng của kim loại: Với phi kim, nước, acid, base, muối
– Điều chế kim loại: Nhiệt luyện, thủy luyện điện phân
Bài 8: Phi kim
– Dạng tồn tại: Trạng thái, dạng thù hình
– Phản ứng của phi kim: Với kim loại, phi kim, acid, base, muối
– Điều chế phi kim: Trong phòng thí nghiệm, trong công nghiệp
– Phân bón hóa học: Phân đạm, phân lân, phân kali
Bài 9: Acid, base và muối
– Phân loại: Tính mạnh yếu, muối trung hòa, muối acid
– Khái niệm pH: Công thức, pha chế dung dịch
Bài 10: Nhận biết, hiện tượng và tách chất
– Tính tan của chất: Bảng tính tan, quy luật tính tan
– Nhận biết: Màu sắc chất rắn, lỏng, khí
– Tách chất: Từ hỗn hợp, từ hợp chất
PHẦN 3: HÓA HỌC HỮU CƠ (Hóa 9 chuyên)
Bài 11: Đại cương hóa học hữu cơ
– Hợp chất hữu cơ: Khái niệm, phân loại
– Công thức phân tử: Thiết lập công thức phân tử
– Công thức cấu tạo: Dạng đầy đủ, thu gọn, khung phân tử
– Đồng đẳng: Khái niệm, dãy đồng đẳng
– Đồng phân: Khái niệm, đồng phân hình học
Bài 12: Hydrocarbon
– Alkane và cycloalkane: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Alkene và alkyne: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Arene: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Dầu mỏ và nhiên liệu: Tháp chưng cất, nhiệt phản ứng cháy
Bài 13: Các nhóm chức thường gặp
– Dẫn xuất halogen: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Alcohol và phenol: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Aldehyde và ketone: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
– Carboxylic acid và ester: Danh pháp, đồng phân, phản ứng, điều chế
Bài 14: Hợp chất hữu cơ trong tự nhiên
– Lipid, chất béo và acid béo: Khái niệm, phản ứng
– Carbohydrate: Glucose, saccharose, tinh bột, cellulose
– Amino acid và peptide: Khái niệm và phản ứng
Bài 15: Polymer
– Polymer từ hydrocarbon: PE, PP, PS, cao su Buna
– Polymer chứa nhóm chức: PVC, PVAc, PMMA, PVA, PET, nylon
Kế hoạch ôn tập thi vào lớp 10 chuyên Hóa
Lộ trình cho học sinh ôn thi vào lớp 10 chuyên Hóa tối ưu nhất như sau:
• Trong lớp 8 học sinh cần học hết các bài ở Phần 1 (nền tảng hóa học)
• Hè lớp 8 đến giữa HK1 lớp 9 khoảng tháng 10 học sinh cần học hết các bài ở Phần 2 (hóa học vô cơ)
• Học sinh cần học hết các bài ở Phần 3 (hóa học hữu cơ) trước khi nghỉ Tết âm lịch
• Tháng 2 thường có kỳ thi HSG cấp thành phố, học sinh cần tham gia để quen tâm lý phòng thi, biết được mình đang ở đâu
• Từ tháng 3 về sau, học sinh cần luyện đề đúng chuẩn, rèn cách trình bày và phân bố thời gian làm bài
• Sau mỗi đề, học sinh cần rà soát kiến thức còn thiếu sót để bổ sung và cập nhật dạng bài mới
Trên đây là lộ trình tiêu chuẩn nếu học sinh đam mê và đã được định hướng từ lớp 8. Đối với các học sinh chuẩn bị sớm hơn càng tốt. Nếu trễ hơn cần ưu tiên hoàn thiện kiến thức ở 3 phần rồi mới luyện đề. Có thể tăng giảm thời gian học miễn sao học sinh được canh giờ, được chấm và sửa bài chi tiết tối thiểu 10 đề chất lượng.
Lộ trình trên đây được thầy Lâm Mạnh Cường đúc kết tâm huyết để giúp quý phụ huynh và các em học sinh có thể hình dung rõ ràng con đường. Việc tự học theo lộ trình này là hoàn toàn khả thi nếu học sinh có nền tảng tốt và tính tự giác cao. Nhưng nếu quý phụ huynh thấy lộ trình này quá áp lực để con tự bơi, hoặc cần người hướng dẫn sửa lỗi sai chi tiết, thầy Cường hiện có các lớp luyện thi vào lớp 10 chuyên Hóa.
Đăng ký tại: https://lammanhcuong.vn/dk/
Địa chỉ lớp: 355 An Dương Vương, Phường Chợ Quán, TPHCM (Quận 5 cũ, gần ĐHSP)
Liên hệ tư vấn Zalo: 0936.975.145